آیت‌الله سید مجید بنی‌هاشمی در گفتگو با خبرگزاری شفقنا: آیت‌الله وحید خراسانی نابغه‌ای در محفوظات هستند

سلوک مراجع عظام تقلید، مجموعه گفت‌وگوهایی است که سایت خبرگزاری شفقنا برای معرفی این ارکان معظم تشیع به انجام می‌رساند. این سایت گفتگویی را پیرامون سلوک و ویژگی‌های فقهی و علمی حضرت آیت‌الله العظمی وحید خراسانی انجام داده است.

شخصیت آیت الله وحید خراسانی از نظر فقاهتی سرآمد است

حجت الاسلام و المسلمین بنی هاشمی در گفت وگو با شفقنا، به سلوک و ویژگی های فقهی و علمی حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی اشاره و اظهار کرد: حضرت آیت الله العظمی وحید خراسانی یکی از مراجع بزرگوار علمی و فقهی جهان اسلام هستند. شخصیت ایشان از نظر فقاهتی سرآمد است. اینکه می گوییم فقاهتی یعنی کسی که آشنا به نظرات ۱۴ قرن  پژوهش فقهی فقهاست.

او ادامه داد: فقه ما به چهار ستون استوار است، ستون عبادات، معاملات، عقود و ایقاعات؛ زیر مجموعه این چهار ستون ۹۰ جلد کتاب های تخصصی است، حاشیه این ۹۰ جلد، صدها جلد اظهارنظرات فنی علمای سنی و شیعه با مذاهب مختلف است، شما تصور کنید که شخصی آنچنان دستش پر باشد که وقتی نظرات حنفی ها، حنبلی ها، شافعی ها، مالکی ها و شیعیان سه امامی و زیدی و ۶ امامی و شیعیان اسماعیلیه تا شیعه اثنی عشری زیر مجموعه این مذاهب علمای وجود دارند که اظهار نظراتی کردند و مستنداتی برای خود از آیات و احادیث و تفاسیر دارند. حال  یک شخص باید بسیار کار کرده باشد که مسلط به این نظرات باشد و بتواند این نظرات را تأیید یا تکذیب کند.

نابغه ای در محفوظات و حاضر الذهن بودن

بنی هاشمی گفت: ما فقیه، عالم، محقق و مفسر داریم، اما اینکه بتواند به تمام این نظریات طوری مسلط باشد که به مجرد دیدن نظر ابن ادریس حلی یا نظر علامه حلی یا نظر صاحب جواهر، مرحوم شیخ محمد حسن نجفی یا حتی نظرات مثل مرحوم آیت الله العظمی خویی، مرحم آیت الله بروجردی آنقدر محفوظات قوی باشد که در مورد موضوعات نظریات همه این بزرگان را مورد بحث و بررسی قرار دهید. به عنوان مثال در بحث معاملات بیع آیت الله وحید خراسانی می گوید که نظر این شخص و آن شخص چیست و نظرات چه کسانی تایید است و به نظرات چه کسانی اشکال وارد است. ایشان نابغه ای در محفوظات و نابغه ای در حاضر الذهن بودن به این مباحث است.

نظرات آیت الله وحید خراسانی بسیار کارشناسی و فنی است

او با بیان اینکه به اعتراف محققین و مراجع جهان اسلام آیت الله وحید خراسانی در مباحث فقهی یگانه است، تصریح کرد: نظرات آیت الله وحید خراسانی بسیار کارشناسی و فنی است لذا نمی توانید به راحتی بگویید نظری که آقای وحید در موضوعی می دهند به دلایل علمی وارد نیست و می توان آن را رد یا اشکال کرد در واقع نمی توانید ادله ای بیاورید که نظرات ایشان را زیر سوال ببرید.

بنی هاشمی افزود: آیت الله وحید خراسانی به مباحث و نظریه ها بسیار مسلط هستند؛ براساس منابع و کدهای مختلف شخص مقابل را مجاب می کند که آن نظر را بپذیرد یا آن نظر را طبق نظر ایشان رد کند مگر اینکه شخص تعصب جاهلی یا اطلاعات کمی داشته باشد. ایشان چنین جایگاهی در بین علمای اسلام مخصوصاً علمای شیعه دارد.

نوآوری های فقهی آیت الله وحید خراسانی

وی در پاسخ به اینکه از منظر فقهی مهم ترین نوآوری ها و درخشش های علمی آیت الله وحید خراسانی مربوط به چه مواردی است؟ گفت: ایشان نوآوری های بسیاری دارند، اما من به یک نمونه اشاره می کنم. امروز در جهان داستان تغذیه یک رکن است، تجارت های مهم، بحث حلیت و حرمت و صادرات و واردات گوشت و مرغ و مباحثی که در این زمینه باید خوراک جامعه انسانی به ویژه اسلامی را تأمین کنند،کارخانه داران و دامداران و تجار و حتی دولت ها، وقتی پای نظرات فنی ایشان می نشینند می بینیم که این نظرات درست است چرا که ظاهر فقهی و مستندات دینی از آیات و روایات دارد. اگر بخواهید از یک منظر دیگر نظرات را بیاورید مانند نظرات روانشناسان می بینید که از این منظر نیز دریای مطلب در نظرات ایشان وجود دارد.

او افزود: آیت الله وحید خراسانی در مباحث قضایی، چه حقوق متهم و حقوق زندانی و مجرم و حقوق مباحث عدالت اجتماعی، زندان زدایی یا بحث حدود و کیفر و جزا نیز نظرات مهمی دارند. نگاه ها و عملکردها در دستگاه های مختلف جهان اسلام به خصوص جهان تشیع نشان می دهد که تا چه میزان از نظر مبانی فقهی احترام و حقوق یک زندانی مجرم اهمیت دارد. نمی توانید به مجرم حتی مجرمی که محکوم به قصاص است، توهین کنید و آبروی او را ببرید، به خانواده مجرمین باید رسیدگی کنید و حقوق آنها را باید رعایت کنید. معتقدم اگر دولت ها به ویژه دولت های اسلامی، ارتباط شان با فقهای نام آور و صاحب رأی برقرار باشد، این امر می تواند در هزینه ها و مسایل اجتماعی و اخلاق های فردی و فرهنگی بسیار نقش بسزایی داشته باشد.

نگاه ویژه و قابل احترام آیت الله وحید خراسانی به حقوق زنان

بنی هاشمی به نگاه و نظر آیت الله وحید خراسانی نسبت به حقوق زنان اشاره و خاطرنشان کرد: آیت الله وحید خراسانی در مسایلی که مربوط به خانواده و حقوق دختران، بانوان و همسران است، نگاه عمیقی دارد. مثلاً در بحث نکاح و تربیت دختران و مادر و مسایل مربوط به زنان، حتی فمنیست ها که سعی می کنند حقوق زن را به گونه ای بیان کنند که گویی مسلمانان بی عرضه هستند و نمی توانند نسبت به حقوق بانوان، آن حقوق را رعایت کنند، ایشان خیلی کوشش می کنند که زن و مرد را مساوی جلوه دهند به صورتی که در فقه ما قابلیت دفاع داشته باشد. آیت الله وحید خراسانی آنقدر به زن اهمیت داده که انسان فکر می کند زنان به مراتب مقام روحانی، معنوی، اجتماعی، خانوادگی و علمی شان بالاتر از مردان است چون نگاه به جایگاه زنان نگاه مقدسی است و یک نگاه سیاسی و اجتماعی و بهره برداری نیست.

او ادامه داد: ممکن است در برخی از جهات برای کسی تلخ باشد که زن در نگاه ایشان می تواند وزیر و رییس جمهور و مدیر یک مجموعه ای باشد، ایشان مقام زن را به حدی بالا می برد که می خواهد روی خانواده و اجتماع و مسایل روحی و روانی اثر بگذارد و  از آن براساس کدهای علمی دفاع می کند، ولی ممکن است که دستگاه های تبلیغاتی که معاند و معارض و جاهل و متعصب هستند یا کسانی که روشنفکران غرب زده هستند یا جزو متحجرین عقب افتاده هستند. در بحث ظاهری می گویند که ایشان شاید مخالف است که به زن مقام سیاسی یا مقام اجتماعی دهند، اینطور نیست باید پای درس و استفتائات و نظرات ایشان بنشینند و ببینید که ایشان تا چه افقی را دیده است.

آیت الله وحید خراسانی بیان نمی کند که زن خانه دار باشد

این پژوهشگر دینی گفت: وجود زنان آنقدر ارزش دارد که اگر بخواهید در مصادیق ظاهریه بروید آن مقصود خالق حاصل نمی شود و شارع مقدس نظراتی که به زنان دارد بسیار فراتر است. آیت الله وحید خراسانی بیان نمی کند که زن خانه دار باشد بلکه بر این نظر است که زن درس و بحث را ادامه دهد و مسایل فرهنگی را پی بگیرد و اهل تعلیم و تعلم و  اثر گذاری باشد؛ ایشان در این زمینه احادیث بسیاری را نقل می کنند.

او در مورد نظر آیت الله وحید خراسانی در مباحث روابط بین الملل اظهار کرد: به عنوان مثال امروز شما می خواهید به کشوری بروید که بیماری وبا یا سل وجود دارد یا به جهت اینکه بهداشت را رعایت نکردند می گویند که شما می خواهید اینجا بروید مشکلی نیست ولی باید ۴۸ ساعت قرنطینه باشید و واکسن بزنید و سپس به کشور خود بازگردید، واکسینه کردن اجتماع مسلمان با کیست؟ آیا ارتباط با کفار و کسانی که سعی می کنند به بی دینی و ترویج به عدم خدا پرستی یا به شیطان پرستی مجاز است؟ اگر یک انسان پاک و طاهر و متدین و محجبه و با حیا، با پارامترهایی که یک مسلمان شایسته دارد، بخواهد با کفار و… ارتباط بگیرد و اسلام را تبلیغ کند، باید واکسینه شود این اقدام با همین فتاوی و خط قرمزهاست که می گویند ارتباط با کفار و جامعه شیطان پرستی باید محدودیتش مشخص شود به خاطر اینکه ما خودمان تخریب نشویم.

احکام در دست کارشناسان درجه یک فقهی، اصولی، رجالی، منطقی و کلامی است

بنی هاشمی تصریح کرد: مرجع تقلید همیشه حکم را می گوید، مقلد باید مصداق را با حکم تطبیق کند، به عنوان مثال شما نزد یک مرجع می روید و می گویید که این ماهی آکواریوم حلال است؟ مرجع می گوید که من یک حکم دارم، آبزیان اگر فلس دارند حلال است و اگر فلس ندارد حرام است، این مقلد باید ببیند که ماهی جزو فلس دار یا جزو فلس ندار است. تعیین مصداق با کسی است که به آن مصداق نیاز دارد. مقلد باید خودش به دنبال این باشد که مصادیقی که به دنبال آن است با حکم مرجع تطبیق دهد. شما فکر کنید که در مسایل فمینیستی و سیاسی و اجتماعی و اقتصادی، تمام اینها مصادیقش این است که مبتلا به است و به دلیل اینکه می خواهد استفاده کند به دنبال حکم می رود. احکام در دست کارشناسان درجه یک فقهی، اصولی، رجالی، منطقی و کلامی است که همه اینها در حال حاضر در وجود شخصیتی مثل وحید خراسانی نهفته است.

آیت الله وحید خراسانی در نهایت ادب، احترام، تواضع و اخلاق اقوال گذشته و معاصر را نقد می کنند

او در مورد استفاده حضرت آیت الله وحید خراسانی از استنباط از منابع و نظر علمای پیشین در زمان تدریس، گفت: تسلط آیت الله وحید خراسانی روی منابع چنان زیاد است که وقتی ایشان می خواهند درس را شروع کنند، تا اقوال فقهای گذشته و معاصر نمونه می آورند،  اقوال گذشته و معاصر بخشی که قابلیت نقد داشت، در نهایت ادب و احترام و تواضع و اخلاق،  نقد می کرد. آن بخشی که قابلیت دفاع داشت در نهایت استحکام از آن نظر دفاع می کرد.

ادبیات و واژگان در استخدام زبان ایشان است

بنی هاشمی ادامه داد: یکی از امتیازات آیت الله وحید خراسانی این است که ادبیات و واژگان در استخدام زبان ایشان بود. سایر آقایان هم موفق هستند، ولی وحید خراسانی در این زمینه جایگاه متمایزی دارد. ایشان در نهایت تواضع و فروتنی نسبت به کسانی  که می خواهند کلماتشان را نقد کنند، نقد می کند و کسانی که می خواهند تأیید کنند، باز هم از اخلاق،  ادب، تواضع و بزرگ منشی صاحب نظر مثل مرحوم آقای خویی و حکیم، آن چنان به درستی استفاده می کند که حلاوت آن در کام دانش پژوهان است.

استفاده حوزه های علمیه از نظرات آیت الله وحید خراسانی در مباحث گوناگون

بنی هاشمی در مورد ارتباط آیت الله وحید خراسانی با حوزه های دیگر از جمله نجف اشرف و مشهد مقدس، اظهار کرد: حوزه های علمیه قم، تهران، مشهد، نجف و کربلا از نگاه های علمی و تألیفات و نظرات آنلاین ایشان استفاده می کنند. در ابوابی که ایشان ورود دارند، استفاده می کنند. قدرت رد کردن این نظریات را هر کسی ندارد و همچنین نمی توانند راحت نظریات ایشان را رد کنند.

ارتباط علمی سالم همراه با احترام نسبت به اهل تسنن و سایر مذاهب

بنی هاشمی در مورد ارتباط آیت الله وحید خراسانی با فرق مذاهب اسلامی مانند اهل تسنن، گفت: سرآمد اهل سنت الازهر است و بعد حجاز تا کشور خودمان و مدارس علمیه که هستند، نوعاً محققین درجه یک برای ایشان احترام قائل هستند به خاطر اینکه ایشان برای آنها احترام قائل است و ارتباط عملی سالمی دارند، اما نسبت به وهابیت و نظرات غیر کارشناسی که برخی از مذاهب اعلام می کنند، موضع گیری دارند.

 


لینک مصاحبه در سایت شفقنا

در خبرنامه سایت عضو شوید و آخرین مطالب سایت را در صندوق ایمیل‌تان دریافت کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا