به گزارش وسائل، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه،
معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگویی، ضمن تشریح ویژگی‌های دانشگاه اسلامی با الگوی مکتب جعفری(ع) بیان کرد: این دانشگاه ویژگی‌های منحصر به فردی داشت، از جمله عقلانیت، ایمان، آزادی و کارآمدی. عقلانیت به این معنا بود که امام صادق(ع) بر اساس استدلال و فقه شاگردان را تربیت می‌کردند. حتی کسانی خدمت امام می‌رسیدند که ملحد، زندیق و دهری و به تعبیری ماتریالیست‌های آن زمان بودند و امام با آنها گفت‌وگو و بحث می کردند و اینان با استدلال امام(ع) قانع می‌شدند.
دانشگاه با الگوی مکتب امام صادق(ع)؛ آموزشِ پژوهش‌محورِ کارآمد
وی با اشاره به مؤلفه چهارم دانشگاه اسلامی با الگوی امام صادق(ع) که کارآمدی و علم نافع است، افزود: امیرالمؤمنین(ع) می‌فرمایند: «وَقَفُوا اَسْماعَهُمْ عَلَى الْعِلْمِ النَّافِعِ لَهُمْ»، این از اوصاف اهل تقواست که دنبال علم نافع‌اند، علم کارآمدی که برای جامعه مفید باشد، علمی که هم برای عالِم مفید است و هم برای مردم جامعه، این علم گره‌های جامعه را باز می‌کند. گاهی اوقات ما این علم را به علم بومی تعبیر می‌کنیم، علومی که ناظر به جامعه و حل مسائل آن است. دانشگاه در دوره امام صادق(ع)، یک دانشگاه کارآمد بود، به این معنا که در این دانشگاه آموزشِ پژوهش‌محورِ کارآمد ملاک بود. مؤلفه کارآمدی برای پیشرفت، رشد و بالندگی جامعه بسیار حیاتی است. امروزه نبود این مؤلفه یک آسیب در جامعه دانشگاهی و نیز جامعه حوزوی ماست. باید بررسی کنیم؛ چه میزان از دانشی که در دانشگاه و حوزه تدریس می‌شود، نافع و کارآمد است.
خسروپناه گفت: امروزه ما به بحث‌هایی مانند فقه رسانه، فقه تکنولوژی، فقه فرهنگ، فقه هنر، فقه شهرسازی و فقه سیاسی و اقتصادی نیاز داریم، در حوزه ما این مباحث تدریس می‌شود، اما اندک. بیشتر فقه‌های عبادات و معاملاتی تدریس می‌شود که مورد نیاز جامعه ما نیست و یا اگر باشد این نیاز اندک است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه امروزه دانش علوم انسانی در دانشگاه‌های ما از آسیب ناشی از نبود کارآمدی رنج می‌برد، بیان کرد: اقتصادی که در دانشگاه تدریس می‌شود چقدر ناظر به نیازهای جامعه ماست؟ جامعه شناسی و روانشناسی ما چقدر ناظر به آسیب‌های اجتماعی جامعه زمان ماست؟ این‌ها اندک است. امروزه می‌بینیم وقتی یک دانشجوی رشته حقوق ما از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شود، توانایی نوشتن لایحه‌ای حقوقی را ندارد، چرا که آموزش مهارتی و کارآمدی ندیده است. این یک نقص در دانشگاه و حوزه ماست که باید برطرف شود. اگر الگوی دانشگاه اسلامی مبتنی بر الگوی امام صادق(ع) فهمیده شود و به صورت نظام‌مند و سیستماتیک اجرا شود، قطعا می‌توانیم ادعا کنیم نهادهای علمی ما در مسیر تمدن‌سازی پیش می‌روند. تمدن یعنی دانش، حکمت، صنعت و فرهنگی که بتواند علاوه بر جامعه خود، در جهان هم تأثیرگذار باشد و این اتفاق نمی‌افتد مگر اینکه دانشگاه ما آموزشِ پژوهش‌محورِ کارآمد داشته باشد.
