مشکل شرعی در اجرای عملیات بازار باز وجود ندارد

عضو شورای فقهی بانک مرکزی با اشاره به مزایای مهم اجرای «عملیات بازارِ باز» از سوی بانک مرکزی، بیان کرد: اسناد خزانه اسلامی با اوراق قرضه تفاوت ماهوی و جوهری دارد و قابل مقایسه نیستند، چراکه اوراق قرضه مصداق قرض بابهره و ربوی و حرام است، اما اسناد خزانه مصداق بیع است.

حجت‎الاسلام والمسلمین سیدعباس مزایای اجرای «عملیات بازارِ باز» از سوی بانک مرکزی / اسناد خزانه اسلامی و اوراق قرضه تفاوت جوهری دارندموسویان، عضو شورای فقهی بانک مرکزی و نایب رئیس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، در گفت‎وگویی، با اشاره به برنامه بانک مرکزی و تأکید اخیر عبدالناصر همتی بر اجرای «عملیات بازارِ باز» به بیان نکاتی درباره مفهوم و محتوای این عملیات و همچنین ابعاد شرعی آن پرداخت و اظهار کرد: عملیات بازار باز یکی از ابزارهای مهم سیاست پولی برای بانک‌های مرکزی است. به عبارت دیگر، بانک‎های مرکزی چند ابزار برای اِعمال سیاست پولی دارند و یکی از معروفترین آنها نرخ ذخیره قانونی است که با تغییر این نرخ، بانک مرکزی حجم پول جامعه و نرخ سود تسهیلات بانکی را تحت تأثیر قرار می‎دهد.


مشکل شرعی در اجرای عملیات بازار باز وجود ندارد

وی با بیان اینکه این عملیات مشکل شرعی ندارد یادآور شد: عملیات بازار باز از نظر شورای فقهی بانک مرکزی مشکلی ندارد، بلکه مشکل در نبود آن اوراق پایه بود وگرنه در اصل خرید و فروش اوراق بهادار، اگر خود ورقه بهادار از نظر شریعت اشکالی نداشته باشد، خرید و فروش اوراق بهادار هم طبیعتاً اشکالی ندارد. حال این خریدار و فروشنده، گاهی بانک مرکزی، گاهی یک وزارتخانه یا گاهی اشخاص حقیقی و حقوقی و تأمین سرمایه‎ها می‎توانند باشند، اما مشکلی که تاکنون داشته‎ایم عمدتاً به نبود اوراق بهادار مناسب و به اندازه کافی در بازارهای مالی بود که خوشبختانه مشکل آن هم تقریباً برطرف شده است.

موسویان در ادامه به بیان نکاتی درباره تفاوت اسناد خزانه اسلامی و اوراق قرضه پرداخت و بیان کرد: در این زمینه مقالات خوبی منتشر شده و مبانی فقهی اسناد اسلامی و اینکه این اسناد چه تفاوت‎های ماهوی با اسناد خزانه متعارف و اوراق قرضه دارند در آن‌ها تشریح شده است که این مقالات در سایت‎های مختلف قابل جست‌وجو و مشاهده است. بنده دست‎کم سه مقاله در این زمینه نگاشته‎ام که در مجله اقتصاد اسلامی و سایر مجلات منتشر شده است. مرحوم نظرپور هم مقاله بسیار خوبی در این زمینه نگاشته‌اند.

عضو شورای فقهی بانک مرکزی در ادامه به بیان نکاتی درباره تفاوت اسناد خزانه اسلامی و اوراق قرضه پرداخت و گفت: تفاوت اصلی اسناد خزانه اسلامی با اوراق قرضه در این است که در اوراق قرضه، دولت ورقه قرضه را منتشر و از مردم پول قرض می‎کند و آن را با بهره بالاتر به آن‌ها برمی‎گرداند که اصطلاحاً به آن قرض با بهره می‎گوییم و از جنبه شرعی هم ربا و ممنوع است، اما اساساً در اسناد خزانه اسلامی موضوع به گونه‎ای دیگر است.

 


منبع: پایگاه تخصصی فقه حکومتی «وسائل»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا