اخبار علماء و همایش‌ها

استاد احمد مبلغی، رئیس شورای دین پژوهان کشور در نشست علمی «کنشگری اجتماعی امام رضا(ع)»، گفت: منزلت عبارت از یک موقعیت و پایگاه برای ایفای نقش خاص از دید مخاطبان و مردم است؛ پس منزلت اجتماعی همیشه در ظرف اجتماعی رخ می‌دهد؛ منزلت اجتماعی یک جایگاه اجتماعی به ضمیمه تلقی افراد از آن موقعیت و منزلت و عطف به رفتاری است که از صاحب موقعیت انتظار می‌رود. وی افزود: هرکسی در جامعه منزلت اجتماعی دارد و این مسئله سلسله مراتب است. بنابراین هیچ فردی فاقد منزلت اجتماعی نیست و به همین مقدار نقشی از او مورد انتظار است و این…

مرحوم آیت‌ﷲ شریعتمداری، دروس ریاضیات ابتدایی را از مرحوم آقا سید حسین مدرسی یزدی آموخت و در دروس پیشرفتۀ ادبی از حجت‌الاسلام‌المسلمین سید مرتضی آل طعمه و  آیت‌ﷲ سید مرتضی تنکابنی –رحمت‌ﷲ علیهما- بهره برد. بخش قابل توجهی از زندگی علمی  ایشان در مدرسۀ مروی گذشت و در دروس پایۀ فقه و اصول (تبصره، شرایع، لمعه، معالم و قوانین) شاگرد حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید صدرالدین رضوی قمی بود که به جای پدر ایشان امامت مسجد دباغخانه را بر عهده داشت و پس از سال‌ها همواره قدس و تقوای این استاد گمنام خود (و برخی دیگر از تحصیل‌کردگان نامور آن نسل از حوزۀ…

رسانه، مرزناشناس ترین و نافذترین موضوع اجتماعی است و هیچ چیزی به اندازه رسانه، نفوذ پیدا نمی کند. چتر رسانه، بر همه موضوعات اجتماعی گسترده است و از دین و فرهنگ و هنر تا مسائل اقتصادی، رفاهی، سیاسی و محیط زیست، همه را فرا می گیرد و تحت تأثیر خود قرار می دهد و شاید بتوان گفت رسانه، کلان ترین موضوع اجتماعی در فقه است.   رویکرد فقهی به موضوع رسانه رسانه، پدیده ای پویا و رو به توسعه است و اگر کسی با یک نگاه کلیشه ای بگوید: «به رسانه نزدیک نشوید»، از نظر فقهی پاسخ کاملی نداده است…

اسرائیل در چند دهه گذشته چونان غده سرطانی بوده که هر از گاهی دولتمردانی را در کشورهای اسلامی به تطمیع یا تهدید، و به صورت سری یا آشکار همچون سالیان اخیر، با خود همراه ساخته است. اگرچه مظلومیت ملت فلسطین و تاریخ پر غصه دردناک یک ملت اخراج شده و در بند با همه گونه محاصره اقتصادی، سیاسی و نظامی، برای دشمنی و ستیزه مسلمانان با اسرائیل کافی است، اما قطعاً متفکران اسلامی در سراسر دنیا و به خصوص رهبران مذاهب اسلامی و اساتید معاهد، دانشگاه‌ها، حوزه‌ها و مجامع علمی جهان اسلام، نقشی یگانه در بیدارسازی وجدان عمومی، اتخاذ تدابیر…

فقه اهل احتیاط و دقت است، اما سپردن این کارها به دست برخی منبری‌ها و قصه خوان‌ها، سبب می‌شود تا فقه عقب نشینی کند. وقتی فقه عقب نشینی کرد، جامعه از داشتن یک نظام استوار بی‌بهره می‌ماند، از داشتن یک علم حقوق ثابت و استوار که می‌تواند حافظ منافع مردم باشد و ثبات را برای جامعه به ارمغان بیاورد، محروم باشد. گفتاری از استاد رسول جعفریان ؤلفه‌ی تمدن اسلامی شامل عناصری چون عقاید و فلسفه اسلامی، شریعت و فقه و حقوق اسلامی، اخلاق اسلامی و علوم دیگری مانند قرآن است. حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان، استاد تاریخ و رئیس کتابخانه دانشگاه…

استاد شهید مرتضی مطهری از دانشمندان برجسته جهان اسلام در دوران معاصر است که جامع علوم معقول و منقول اسلامی و صاحب تفکری وسیع و منضبط و شناختی منطبق با زمان و نیازهای واقعی زمان می‌باشد. ایشان تربیت شده اساتید برجسته علوم اسلامی در رشته‌‌های مختلف بوده و در همه آن رشته‌‌ها و من جمله فلسفه، اصول فقه و فقه، ادبیات، عرفان نظری و… به اجتهاد و تخصص کامل رسیده بودند. لکن در جامعه ما ایشان بیشتر به یک فیلسوف و متکلم مشهور شده و به جنبه فقهی ایشان توجهی نشده است، در حالی که نوآوری‌‌های استاد در این زمینه…

دو آیه‌ی زیر در ارتباط تفسیری با هم جای توجه دارند: ۱- یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (بقره، آی‌‌ه۱۸۳) ۲- وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَی ءَامَنُواْ وَاتَّقَوْاْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَتٍ مِّنَ السَّمَآءِ وَالْأَرْضِ (اعراف، آی‌‌ه ۹۶) واقعاً در کدام برنام‌‌ه اقتصادی اثر تقوا بر اقتصاد را لحاظ کرده‌ایم، در صورتی که قرآن یک جا می‌گوید فلسف‌‌ه روزه، رسیدن به تقواست و جای دیگر می‌گوید: تقواپیشگی موجب بازشدن درهای برگن از آسمان و زمین است، یعنی ماه رمضان باید سبب رشد اقتصادی شود؛ حالا چطور و چگونه؟ این را باید از اقتصاددانان مسلمان پرسید. باید از…

وبیناری با موضوع «دین‌داری اجتماعی در رمضان کرونایی» با حضور حجت‌الاسلام پارسانیا و تقی آزاد ارمکی و با حضور جمعی از صاحب نظران و علاقه مندان با دبیری علمی قائمی نیک روز پنجشنبه مورخ ۲۸ فروردین ۹۹ به همت گروه مطالعات فرهنگی اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم (ع) و پژوهشکده مطالعات اسلامی و تبلیغ (باقرالعلوم ع) برگزار گردید. در ابتدا دکتر تقی آزاد ارمکی استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، تعطیلی مناسک عمومی در کشور را موجب مشکلات عدیده ای برای اعتبار و بقای دینداری و نیز گروه‌های مرجع دیندار در ایران کنونی دانست. وی با قائل…

هویت تشیع از ابتدا با محوریت نهاد امامت شکل گرفته است. اگرچه تعدی غاصبان فرصت آن را فراهم نکرد که امامت با تمامی شئون‌اش در جامعه اسلامی میدان‌دار شود، اما شیعیان در گذر زمان ارتباط و بهره‌مندی خود از هدایت و ولایت ائمه علیهم السلام را بسط و تعمیق بخشیدند. تطورات قدرت مدعیان خلافت و ریاست بر مسلمین، فراز و فرود حضور اهل بیت در اجتماع را رقم می‌زد. تا آنکه از مقطعی به حصر ائمه علیهم السلام و محرومیت شیعیان از دسترسی بی‌واسطه به ایشان انجامید. روند تضییق و محدودسازی تا آنجا شدت یافت که تنها راه برای حفظ…

«هر طلبه جوانی که وارد حوزه می‌شد، خود را در برابر قله با شکوه و چشمه‌هایی می‌دید که از دامنه آن فوران می‌زد و چنان جذب این شکوه و جمال می‌شد که هیچ صدا و فریادی نمی‌شنید و از هیچ هیاهوئی با خبر نمی‌شد؛ جمله چشم می‌شد و گوش و محو و واله آن قله برافراشته و چشم‌نواز…» (۱). این توصیف را در احوالات مؤسس حوزه گفته‌اند و بس توصیفی به حق است. «شهر قم و حوزه علمیه‌ آن، از دوران حیات امام صادق(ع) ـ اواسط قرن دوم هجری ـ تاکنون مرکز تجمع علما و محدثان بزرگ بوده است و فقها…